Tôi đã phải vật lộn với cảm giác không xứng đáng trong suốt một thời gian dài.
Nhìn từ bên ngoài, cuộc sống của tôi trông khá hoàn hảo. Cha mẹ tôi đã có một cuộc hôn nhân hạnh phúc, họ ủng hộ và kiếm đủ tiền để chúng tôi có cuộc sống thoải mái. Tôi gần như hạnh phúc, nhưng tôi cũng có cảm giác sâu sắc rằng có điều gì đó không ổn đang xảy ra với mình.
Những khoảnh khắc đau đớn nhất của tôi là ở những bữa tiệc. Khi tôi đến các bữa tiệc của người da đen, bạn bè đã chế nhạo tôi vì cơ thể vụng về hồi cấp hai của mình không thể bắt chước những bước nhảy hiện đại.
Sau đó, với tư cách là cô gái da đen duy nhất trong các bữa tiệc tại ngôi trường chủ yếu là người da trắng, tôi chưa bao giờ được chọn để khiêu vũ. Tôi chưa bao giờ là đối tượng thu hút sự chú ý của bất kỳ ai. Tôi cảm thấy mình không thuộc về.
Vì vậy, vào khoảng 12 tuổi, tôi quyết định rằng cách chữa trị những cảm giác không xứng đáng này chính là sự hoàn hảo. Đơn giản phải không? Nếu tôi hoàn hảo thì tôi sẽ phù hợp. Tôi sẽ được chọn. Tôi thực sự sẽ hạnh phúc.
Tôi lao vào các lớp học khiêu vũ, học tập chăm chỉ ở trường và cố gắng trở thành một người bạn luôn ủng hộ và vị tha. Lòng tự trọng của tôi rất cao khi tôi đạt điểm cao và cảm thấy được hòa nhập – nhưng nó sụp đổ khi tôi học kém hoặc bị loại.
Ở trường đại học, sự bận rộn đã trở thành chiến lược quan trọng của tôi để cố gắng cảm thấy mình xứng đáng. Tôi sắp xếp các lớp học và dạy kèm với Hội sinh viên người da màu, tham gia hội đồng sinh viên, dàn hợp xướng phúc âm,… Tôi hầu như không cho mình thời gian để thở, để suy nghĩ và để được là mình.
Sau đại học, sự chú ý của tôi chuyển sang cố gắng tìm kiếm một mối quan hệ. Sự lo lắng và tâm trạng thăng trầm mà tôi trải qua trong nhiệm vụ này thật mệt mỏi. Tôi nhớ mình đã đi đến các quán bar và câu lạc bộ, và cũng giống như hồi cấp hai, tôi hiếm khi là người được chọn khiêu vũ. Tôi bắt đầu đặt câu hỏi về sức hấp dẫn của mình với làn da nâu và mái tóc xoăn và liệu tôi có được một ai đó tiềm năng chấp nhận tôi hay không. Tôi nuôi hy vọng rằng nếu tôi có thể tìm được ai đó yêu mình thì cuối cùng tôi sẽ cảm thấy xứng đáng.
Tôi sẽ cho bạn biết một bí mật: Không có cách nào hiệu quả cả!
Không phải chủ nghĩa hoàn hảo, sự bận rộn, các mối quan hệ – à, có lẽ một số điều đó đã hiệu quả trong chốc lát. Ngay sau khi bắt đầu một mối quan hệ mới hoặc đạt điểm cao, tôi cảm thấy mình xứng đáng. Nhưng chẳng bao lâu sau, cảm giác về giá trị bản thân của tôi biến mất và tôi bắt đầu theo đuổi điều tiếp theo. Ngay khi tôi đạt đến ngưỡng mà tôi đã đặt ra cho giá trị của mình, nó lại được nâng lên một lần nữa.
Bạn đã bao giờ trải nghiệm điều đó chưa?
Sau vài năm trị liệu, phát triển tinh thần và lấy bằng Tiến sĩ Tâm lý học lâm sàng, cuối cùng tôi đã bắt đầu trau dồi giá trị bản thân vô điều kiện và xóa bỏ niềm tin rằng “Tôi không đủ tốt”. Tôi đang ôm lấy chính mình – những điều kỳ quặc và tất cả – và con đường mới này mang lại sự giải phóng, sinh động và cả sức sống dai dẳng.
Hãy để tôi chia sẻ những gì tôi đã học được với bạn. Nhưng trước khi tôi làm vậy, bạn có thể tự hỏi liệu đây có phải chỉ là lời khuyên về lòng tự trọng hay không.
Tôi chỉ muốn làm rõ: Giá trị bản thân không giống như lòng tự trọng.
Lòng tự trọng của chúng ta bắt nguồn từ khả năng, thành tích, vị trí xã hội và những điều chúng ta tin tưởng và có thể đạt được. Chúng ta có thể củng cố lòng tự trọng của mình bằng cách cải thiện các kỹ năng hoặc hiệu suất của mình và lòng tự trọng của chúng ta tăng giảm tùy thuộc vào cách chúng ta đang thực hiện các khía cạnh khác nhau của cuộc sống.
Ngược lại, giá trị bản thân vô điều kiện khác biệt với khả năng và thành tích của chúng ta. Đó không phải là so sánh bản thân với người khác; nó không phải là thứ mà chúng ta có thể có nhiều hay ít. Giá trị bản thân vô điều kiện là cảm giác rằng bạn xứng đáng được sống, được yêu thương và chăm sóc.
Tôi đã trò chuyện với hàng trăm sinh viên tại một trong những trường đại học hàng đầu trong nước và khi tìm hiểu mối quan tâm của họ cũng như tìm hiểu tận gốc rễ, chúng tôi thường thấy rằng họ đang phải vật lộn với cảm giác không xứng đáng sâu sắc. Tôi tin rằng có nhiều yếu tố khiến chúng ta cảm thấy như vậy.
Quảng cáo cho chúng ta biết rằng chúng ta cần mua những món đồ gì để được yêu thương, được chấp nhận hoặc để thành công. Hệ thống giáo dục dạy chúng ta rằng giá trị xứng đáng của chúng ta với tư cách là học sinh dựa trên điểm số hoặc điểm kiểm tra. Cha mẹ của chúng ta có thể đã ngụ ý rằng họ sẽ yêu thương chúng ta nhiều hơn nếu chúng ta lọt vào danh sách danh dự hoặc vào đội tuyển học sinh giỏi. Những người trong chúng ta từng bị lạm dụng, tấn công tình dục và sang chấn tâm lý có thể đặt câu hỏi về tư cách con người và quyền tồn tại của chúng ta. Và khi phương tiện truyền thông xã hội tràn ngập cuộc sống của chúng ta, chúng ta cũng bắt đầu cảm thấy rằng sự xứng đáng của chúng ta dựa trên số lượng người theo dõi và lượt thích mà chúng ta nhận được.
Dù nguyên nhân là gì, đối với nhiều người trong chúng ta, giá trị bản thân gắn liền với thành tích và tài sản của chúng ta. Ngay khi chúng ta thất bại hoặc mất đi sự chấp thuận, chúng ta cảm thấy giá trị bản thân thấp.
Giá trị bản thân vô điều kiện là liều thuốc giải độc cho giá trị bản thân thấp. Đó là một cách thoát khỏi sự tự phê bình, xấu hổ và hành vi không lành mạnh. Đó là một cách thoát khỏi trầm cảm, lo lắng và lạm dụng chất gây nghiện. Đã đến lúc chúng ta phải đặt giá trị của mình dựa trên thực tế rằng chúng ta là con người nuôi dưỡng một giá trị bền vững ngay cả khi cuộc sống không diễn ra như chúng ta mong đợi.
Vậy điều gì đã ngăn cản rất nhiều người trong chúng ta trau dồi giá trị bản thân vô điều kiện?
Một số người có thể lo sợ rằng nếu quá hài lòng với bản thân, họ sẽ không có động lực để phát triển và thay đổi. Những người khác có thể cảm thấy rằng việc coi mình xứng đáng là kiêu ngạo. Và một số người có thể đơn giản tin rằng cảm giác xứng đáng là điều không thể có được.
Tôi thường tự hỏi:
– Thế giới sẽ như thế nào nếu tất cả chúng ta đều trau dồi giá trị bản thân vô điều kiện?
– Bạn sẽ can đảm để làm gì nếu bạn biết mình xứng đáng?
– Bạn sẽ dám mơ ước điều gì nếu giá trị bản thân của bạn không bị đe dọa?
– Bạn sẽ ngừng làm gì nếu biết mình đã xứng đáng?
Tôi tin rằng mọi người sẽ giải quyết xung đột mà không cần đến bạo lực và sẽ có nhiều người dám làm những điều tuyệt vời hơn. Tôi tin rằng nếu giá trị bản thân của chúng ta không bị đe dọa, thế giới sẽ tốt đẹp hơn và hòa bình hơn cho tất cả chúng ta.
Vậy làm thế nào để chúng ta biến tầm nhìn này thành hiện thực?
Việc trau dồi giá trị bản thân vô điều kiện là một quá trình thực hành liên tục. Dưới đây là bốn cách bạn có thể bắt đầu cảm thấy xứng đáng hơn khi bắt đầu ngay tại đây, ngay bây giờ:
- Tha thứ cho bản thân
Nhiều người trong chúng ta đấu tranh để cảm thấy xứng đáng vì chúng ta tức giận với chính mình về những sai lầm trong quá khứ. Tha thứ liên quan đến việc thừa nhận và chấp nhận những gì đã xảy ra. Sự chấp nhận giải phóng chúng ta khỏi việc đổ lỗi cho bản thân, người khác và cho phép chúng ta tiến về phía trước.
Để tha thứ cho bản thân, hãy suy ngẫm về những hoàn cảnh dẫn đến sai lầm trong quá khứ, thừa nhận nỗi đau mà bạn đã trải qua và xác định những gì bạn học được từ tình huống đó. Sau đó hãy nói với chính mình “Tôi tha thứ cho bạn” – một cách trung thực và tử tế.
- Luyện tập sự chấp nhận bản thân
Tôi nghĩ nhiều người trong chúng ta phải vật lộn với việc đánh giá thấp giá trị bản thân bởi vì chúng ta nghĩ rằng có điều gì đó không ổn xảy ra với mình và chúng ta từ chối chấp nhận bản thân như hiện tại. Chúng ta nhận được rất nhiều “thông điệp” nói rằng chúng ta không ổn như chúng ta vẫn nghĩ. Chúng ta được bảo rằng chúng ta cần phải thay đổi cơ thể, quần áo, công việc hoặc thậm chí cả tính cách của mình để được chấp nhận.
Hãy xem liệu bạn có thể buông bỏ những suy nghĩ về cách bạn suy nghĩ, cảm nhận. Thay vào đó, hãy tập trung vào những điều bạn thích ở bản thân. Theo thời gian, hãy bắt đầu chấp nhận những điều kỳ quặc của bạn – tiếng cười vụng về, nụ cười méo mó, cách suy nghĩ khác thường của bạn về mọi thứ. Thông qua sự chấp nhận này, bạn đang thừa nhận rằng bạn xứng đáng với con người hiện tại của mình.
- Hãy ở đó vì chính mình
Khi cuộc sống trở nên khó khăn, nhiều người trong chúng ta bỏ rơi chính mình trong thời gian thử thách. Chúng ta tham gia vào việc tự phê bình gay gắt – điều này chỉ khiến chúng ta cảm thấy tồi tệ hơn. Điều chúng ta cần nhất khi đang trải qua thời điểm khó khăn là được ai đó nói: “Tôi thấy bạn. Tôi thấy bạn đang bị tổn thương nặng nề như thế nào. Tôi đây.” Chúng ta có thể làm điều này cho chính mình.
Lần tới khi bạn trải qua nỗi đau tinh thần, hãy thừa nhận cảm giác của bạn và tự an ủi bản thân. Đặt tay lên ngực, ôm mình hoặc nói điều gì đó tử tế và xoa dịu bản thân.
- Kết nối với những người ủng hộ
Giá trị bản thân thấp có thể khiến chúng ta cảm thấy bị cô lập và cô đơn. Khi nghĩ rằng có điều gì đó không ổn xảy ra với mình, chúng ta có xu hướng rút lui khỏi các mối quan hệ của mình và sự cô lập này chỉ làm trầm trọng thêm cảm giác không xứng đáng của chúng ta. Biết rằng chúng ta không đơn độc trong cuộc đấu tranh và nỗi đau nhắc nhở chúng ta rằng thử thách không khiến chúng ta trở nên vô giá trị. Kết nối với những người luôn ủng hộ giúp chúng ta tiếp xúc với con người và ý thức về giá trị của mình.
Điều cuối cùng: Hành trình đạt tới giá trị bản thân vô điều kiện không phải lúc nào cũng dễ dàng. Con đường không thẳng hoặc bằng phẳng, và bạn sẽ phải đối mặt với những trở ngại trên đường đi – tôi chắc chắn sẽ gặp phải.
Cần phải có can đảm để giải phóng bản thân khỏi những điều kiện mà bạn đặt ra cho giá trị của mình. Quá trình tha thứ có thể lộn xộn, việc chấp nhận con người thật của bản thân có thể đáng sợ, việc ở bên cạnh chính mình có thể khiến chúng ta phải đối mặt với nỗi đau tinh thần và việc kết nối với người khác có thể khiến chúng ta cảm thấy dễ bị tổn thương.
Nhưng tôi ở đây để nói với bạn rằng cuộc hành trình này cũng rất đẹp và đáng tham gia. Ở đó, bạn sẽ tìm thấy sức mạnh, trở nên vững vàng hơn về con người và biết rằng mình xứng đáng. Vì vậy, tôi thách thức bạn chấp nhận chính mình và bắt đầu sống từ một nơi xứng đáng để tìm ra sàn nhảy ẩn dụ của riêng mình và di chuyển tự do.
Vâng, tôi đã nói là sàn nhảy.
Trên hành trình của mình, tôi thấy mình quay trở lại sàn nhảy vì đó là nơi bắt đầu cuộc đấu tranh của tôi với sự không xứng đáng.
Hóa ra, tôi đã học được một số động tác mới kể từ khi học cấp hai.
Cách đây vài mùa hè, tôi đã một mình đi dự lễ hội nhạc jazz. Khi ngồi đó nhìn mọi người nhảy múa theo nhạc sống, tôi khao khát được đứng dậy và tham gia cùng họ. Nhưng tất cả những nỗi bất an trước đây của tôi về những bước nhảy của mình và việc không được chọn đã hiện lên.
May mắn thay, một người đàn ông lớn tuổi đã mời tôi khiêu vũ, và sau một hoặc hai bài hát với ông ấy, tôi bắt đầu tự nhảy. Và khi những nốt nhạc jazz Latin tràn ngập không khí và tôi di chuyển cơ thể theo nhịp điệu, tôi cảm thấy tự do, tôi cảm thấy hồ hởi, tôi cảm thấy tràn đầy sức sống, tôi cảm thấy xứng đáng.
Bài viết là góc nhìn của Tiến sĩ Adia Gooden – nhà tâm lý học lâm sàng được cấp phép, đồng thời là diễn giả và nhà khai vấn.
Nguồn: Ideas Ted
#giá_trị_bản_thân #chấp_nhận_bản_thân #xứng_đáng #chủ_nghĩa_hoàn_hảo
#selfworth #selfacceptance #deserving #perfectionism
————–
(***) Bản quyền bài dịch thuộc về Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả (nếu có) và nguồn là “Nguồn: Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ. ——
💁♀️Tham gia group Tư vấn tâm lý cùng chuyên gia MindCare: https://www.facebook.com/groups/908586050050211
🌈Hãy liên hệ với chúng tôi bất cứ khi nào bạn cần được hỗ trợ:
☎️ 0866.13.58.85 (Dịch vụ Tham vấn Trị liệu, Đánh giá Tâm Lý) / 0877.16.33.66 (Dịch vụ Hướng nghiệp, Tâm Lý cho Doanh nghiệp & Học đường)
