Nếu bạn luôn cố gắng đáp ứng mọi mong đợi của người khác và đặt hạnh phúc của họ lên trên hết, thậm chí khi điều đó đòi hỏi bạn phải hy sinh bản thân, liên tục trải qua căng thẳng và lo lắng, bài viết này muốn truyền đạt một số thông điệp quan trọng đến bạn.

Làm hài lòng người khác là gì?

Người có xu hướng làm làm hài lòng mọi người là người đặt nhu cầu của người khác lên trên nhu cầu của mình. Kiểu người này rất hòa hợp với người khác và thường được coi là dễ chịu, hữu ích và tốt bụng, nhưng những người chiều lòng mọi người cũng có thể gặp khó khăn trong việc bảo vệ chính mình, điều này có thể dẫn đến việc họ hy sinh hoặc bỏ bê nhu cầu của bản thân.

Làm hài lòng người khác có liên quan đến một đặc điểm tính cách được gọi là ‘sociotropy.’ Điều này ám chỉ đến kiểu người quá quan tâm đến việc đáp ứng nguyện vọng của người khác và tìm kiếm sự chấp thuận từ ai đó như một cách để duy trì mối quan hệ.

Hành vi làm hài lòng có thể là biểu hiện của các vấn đề về sức khỏe tinh thần, ví dụ như:

Lo lắng hoặc trầm cảm.
Rối loạn nhân cách tránh né.
Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD).
Rối loạn nhân cách phụ thuộc.

Một số dấu hiệu cho thấy bạn có thể là người luôn muốn làm hài lòng mọi người

Bạn gặp khó khăn khi phải từ chối người khác.
Bạn luôn quan tâm đến ý kiến và suy nghĩ của người khác.
Bạn thường cảm thấy tội lỗi khi phải nói “không.”
Bạn sợ rằng từ chối người khác sẽ khiến họ nghĩ xấu về bạn hoặc nghĩ rằng bạn ích kỷ.
Bạn thường đồng ý với những điều bạn không thích hoặc không muốn làm.
Bạn thường phải đối mặt với cảm giác tự ti.
Bạn mong muốn mọi người thích bạn và nghĩ rằng việc làm mọi thứ cho ai đó sẽ giúp bạn được chấp thuận.
Bạn luôn luôn xin lỗi trước mọi việc.
Bạn thường tự chịu trách nhiệm cho điều gì đó, ngay cả khi không phải là lỗi của bạn.
Bạn hiếm khi có thời gian cho riêng mình vì bạn luôn bận rộn làm việc cho người khác.
Bạn thường bỏ qua nhu cầu cá nhân để hướng sự quan tâm về người khác.
Bạn có thể giả vờ đồng ý với người khác, ngay cả khi bạn cảm thấy không đồng tình.

Những người thường làm hài lòng mọi người có khả năng tốt trong việc hiểu và đáp ứng cảm xúc của người khác. Họ thường là những người đồng cảm, chu đáo, và quan tâm. Tuy nhiên, những phẩm chất tích cực này cũng có thể đi kèm với hình ảnh bản thân kém, nhu cầu kiểm soát cao, hoặc xu hướng tự đặt ra áp lực thành tích quá lớn.

Nguyên nhân đằng sau việc muốn làm hài lòng người khác

Vậy tại sao lại có ai đó thường muốn làm hài lòng người khác? Có một số yếu tố cơ bản có thể đóng vai trò trong điều này, bao gồm:

Lòng tự trọng thấp: Đôi khi, người ta có thể thực hiện mọi thứ để làm hài lòng người khác vì họ thiếu lòng tự tin và không đánh giá cao mong muốn cũng như nhu cầu cá nhân của họ. Họ cảm thấy cần phải có sự xác nhận từ người khác và nghĩ rằng chỉ có cách này họ mới được chấp thuận.
Cảm giác thiếu an toàn: Những người này thường cố gắng làm hài lòng người khác vì họ lo lắng rằng mọi người sẽ không yêu thích họ nếu họ không nỗ lực tối đa để làm người khác hạnh phúc.
Chủ nghĩa hoàn hảo: Đôi khi, mọi người muốn mọi thứ phải hoàn hảo theo cách họ nghĩ và cảm nhận.
Kinh nghiệm quá khứ: Những trải nghiệm đau đớn, khó khăn, hoặc chấn thương cũng có thể là yếu tố quan trọng. Ví dụ, những người từng trải qua lạm dụng có thể cố gắng làm vui lòng người khác và hòa nhã nhất có thể để tránh kích hoạt hành vi lạm dụng từ người khác.

Đôi khi, việc muốn giúp đỡ người khác có thể xuất phát từ lòng vị tha. Một người có thể thực sự muốn đảm bảo rằng người khác có được sự hỗ trợ mà họ cần. Bên cạnh đó, việc làm hài lòng người khác có thể là một cách để cảm thấy được công nhận hoặc được yêu mến. Bằng cách đảm bảo rằng mọi người đều hạnh phúc, những người này cảm thấy bản thân có ích và có giá trị.

Việc luôn muốn làm hài lòng người khác không phải lúc nào cũng xấu, nhưng nó có thể trở thành vấn đề khi bạn chủ yếu theo đuổi sự chấp thuận của người khác để lấp đầy lòng tự trọng hoặc hy sinh hạnh phúc cá nhân của mình, và điều này có thể gây ra những khó khăn sau:

Tức giận và thất vọng: Mặc dù bạn thực sự muốn giúp đỡ người khác nhưng bạn cũng có thể cảm thấy tức giận và thất vọng khi làm việc một cách miễn cưỡng hoặc không có lựa chọn. Những cảm xúc này có thể dẫn đến một chuỗi sự cố, khiến bạn cảm thấy tức giận với người khác vì bạn cảm thấy họ lợi dụng, và sau đó bạn lại hối hận hoặc thấy có lỗi với bản thân.
Lo lắng và căng thẳng: Những nỗ lực để làm cho người khác hạnh phúc có thể gây cạn kiệt nguồn lực về mặt thể chất và tinh thần của bạn. Cố gắng quản lý tất cả mọi thứ có thể khiến bạn căng thẳng và lo lắng, điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.
Ý chí sụp đổ: Dành toàn bộ năng lượng của bạn để đảm bảo rằng người khác được hạnh phúc có thể khiến bạn thiếu quyết tâm và ý chí để đối mặt với các mục tiêu cá nhân của mình.
Thiếu sự chân thật: Những người luôn muốn làm hài lòng người khác thường che giấu nhu cầu và sở thích của họ để đáp ứng nguyện vọng của người khác. Điều này có thể khiến bạn cảm thấy như bạn đang sống một cuộc sống không chân thực – thậm chí có thể khiến bạn cảm thấy mất bản dạng về bản thân.
Kết nối của các mối quan hệ trở nên yếu đi: Nếu bạn đang cố gắng hết sức để đảm bảo rằng bạn đáp ứng kỳ vọng của người khác, bạn có thể cảm thấy mình bực bội. Mặc dù mọi người có thể đánh giá cao sự cống hiến của bạn, họ cũng có thể bắt đầu coi sự quan tâm và hào phóng của bạn là điều hiển nhiên.

Mọi người có thể thậm chí không nhận ra họ đang lợi dụng bạn. Tất cả những gì họ biết là bạn luôn sẵn lòng giúp đỡ, vì vậy họ tin chắc rằng bạn sẽ xuất hiện bất cứ khi nào họ cần. Điều họ có thể không nhận ra là bạn đã dốc hết tâm huyết đến đâu và bạn có thể đã cam kết quá mức.

Phân biệt giữa sự tử tế và việc làm hài lòng mọi người

Mọi người thường làm những điều tốt đẹp vì nhiều lý do: cảm thấy dễ chịu, để giúp đỡ, để trả ơn hoặc để được giúp đỡ. Nếu bạn làm điều gì đó vì sợ rằng mình sẽ bị ghét hoặc bị từ chối nếu nói “không”, thì có khả năng bạn chỉ đơn giản là đang làm hài lòng người khác.

Cách để ngừng việc làm hài lòng mọi người

May mắn thay, có một số bước bạn có thể thực hiện để ngừng trở thành người làm hài lòng mọi người và học cách cân bằng việc làm người khác hạnh phúc nhưng cũng đồng thời đáp ứng nhu cầu cá nhân của mình

Thiết lập ranh giới: Điều quan trọng là hiểu rõ giới hạn của mình và thiết lập ranh giới rõ ràng, sau đó truyền đạt những giới hạn đó. Hãy rõ ràng và cụ thể về những gì bạn sẵn sàng đảm nhận. Nếu có vẻ ai đó đang yêu cầu quá nhiều, hãy cho họ biết rằng điều đó vượt quá giới hạn của bạn và bạn không thể giúp đỡ.
Khởi đầu nhỏ: Bắt đầu bằng những bước nhỏ để nỗ lực trở thành người ít làm hài lòng mọi người hơn. Thay đổi mô hình hành vi có thể khó khăn, nên bắt đầu bằng cách nói không với những yêu cầu nhỏ hơn hoặc bày tỏ ý kiến của bạn về những điều nhỏ nhặt.
Đặt mục tiêu và ưu tiên: Xem xét những gì mà bạn muốn dành thời gian. Biết được ưu tiên của mình có thể giúp bạn quyết định liệu bạn có thời gian và năng lượng để cống hiến cho một việc gì đó hay không.
Hãy thử tự nói chuyện tích cực: Nếu bạn bắt đầu cảm thấy choáng ngợp hoặc muốn nhượng bộ, hãy xây dựng quyết tâm của mình bằng cách tự nói chuyện tích cực với bản thân. Nhắc nhở mình rằng bạn xứng đáng có thời gian cho riêng mình và mục tiêu của bạn quan trọng.
Dừng lại và suy nghĩ: Khi ai đó yêu cầu giúp đỡ, hãy nói rằng bạn cần thời gian để suy nghĩ. Đừng nói “có” ngay lập tức, mà hãy cân nhắc yêu cầu và xem liệu bạn thực sự muốn tham gia hay không.
Đánh giá yêu cầu: Tìm hiểu xem có những dấu hiệu nào cho thấy người khác đang cố gắng lợi dụng lòng tốt của bạn. Nếu bạn cảm thấy mình bị thụ động, hãy nói rõ với người khác về giới hạn của bạn.
Tránh bào chữa: Đừng trình bày lý do hoặc giải thích quá nhiều khi từ chối yêu cầu. Hãy sử dụng giọng điệu dứt khoát và nói “không” một cách thẳng thắn.

Cuối cùng, hãy nhớ rằng trong mối quan hệ, cần phải có sự xây dựng và cố gắng từ cả hai phía. Không nên tự đánh đổi hạnh phúc của bạn để làm hài lòng người khác. Hãy duy trì sự cân bằng và tử tế trong mọi tình huống để tạo ra mối quan hệ lành mạnh và bền vững.

Nguồn: VeryWellMind

————–

(***) Bản quyền bài dịch thuộc về Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả (nếu có) và nguồn là “Nguồn: Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

——