Theodore Roosevelt đã nói như sau về sự so sánh, “So sánh là kẻ trộm niềm vui.” Khi so sánh mình với người khác, chúng ta đã tự cướp đi hạnh phúc của chính mình. Khi so sánh, chúng ta cảm thấy mình kém cỏi hoặc vượt trội hơn, và không cách nào trong số đó giúp tạo ra hạnh phúc lâu dài cho bạn.
Ngày nay, gần như không thể tránh khỏi sự so sánh với người khác với sự xuất hiện của mạng xã hội, internet và khả năng truy cập liên tục vào cuộc sống của người khác. Vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, chúng ta có thể nhấc điện thoại lên và xem một khoảnh khắc nhỏ trong cuộc sống của người khác và kết quả là chúng ta có thể nghĩ: “Tại sao tôi không làm những gì cô ấy đang làm?” “Tôi giỏi hơn anh ấy rất nhiều.” Dù thế nào đi nữa, quá trình suy nghĩ này chỉ gây hại cho chúng ta và có thể bị coi là lãng phí năng lượng vì mạng xã hội chỉ là một bức ảnh chụp nhanh về trải nghiệm sống của một ai đó.
Ngoài mạng xã hội, cũng có vô số cách khác để người ta so sánh bản thân với những người khác. Chúng ta có thể so sánh diện mạo của chúng ta với người lạ khi chúng ta không làm các việc vặt. Chúng ta có thể so sánh mình với những người hàng xóm và đánh giá những gì chúng ta có so với những gì họ có. Chúng ta có thể so sánh bản thân với những người thân của mình và những gì chúng ta đã đạt được trong cuộc sống của mình với những gì họ đã đạt được. Một tình huống so sánh phổ biến khác là so sánh hiệu suất công việc của bạn với đồng nghiệp của bạn. Trên thực tế, điều này có thể được công ty của bạn khuyến khích vì họ nghĩ rằng sự so sánh sẽ thúc đẩy cạnh tranh và tăng lợi nhuận. Đó là một vòng luẩn quẩn để bị cuốn vào, cho dù bạn có bắt đầu trò chơi so sánh hay không.
Làm thế nào để chúng ta giải phóng mình khỏi trò chơi so sánh và tập trung sự chú ý vào bản thân?
Điều đầu tiên chúng ta phải làm là thừa nhận rằng sự so sánh không phục vụ chúng ta, cho dù trọng tâm của chúng ta là tốt hơn hay kém hơn những người khác. Kết thúc chu kỳ so sánh nói dễ hơn làm vì việc so sánh bản thân với người khác có thể rất hấp dẫn. Điều này là do sẽ luôn có những người mà chúng ta có vẻ đang làm “tốt hơn” họ. Mặt khác, cũng có ai đó đang làm tốt hơn chúng ta. Bạn sẽ luôn tìm được ai đó có công việc tốt hơn, nhà đẹp hơn, tủ quần áo đẹp hơn và danh sách vẫn tiếp tục. Bài học ở đây là: Nếu chúng ta so sánh bản thân, chúng ta sẽ luôn thua. Đó là bởi vì sẽ luôn có một ai đó có nhiều hơn chúng ta, cho dù chúng ta đã ở trên bậc thang nào đi chăng nữa. Thay vì rơi vào cái bẫy này, trước tiên chúng ta phải thừa nhận rằng sự so sánh tồn tại, nhưng không có nghĩa là chúng ta phải tham gia vào nó.
Một bài hát thể hiện rõ quan điểm này là What Makes You Beautiful của One Direction. Mục đích của bài hát là cho dù bạn giỏi một thứ gì đó, hay bạn xinh đẹp thế nào khi bạn so sánh mình với người khác thì điều đó sẽ cướp đi niềm vui của chính bạn.
Bạn làm gì nếu bạn muốn cảm thấy hài lòng về bản thân? Thay vì xây dựng bản thân thông qua việc chứng kiến những thiếu sót của người khác, cách tiếp cận tốt hơn sẽ là nhận ra rằng thành tích của bạn chỉ được đo lường bằng cách bạn cảm thấy điều gì đó tốt đẹp như thế nào. Người có ý kiến quan trọng nhất là của bạn. Một khi bạn ngừng so sánh bản thân với người khác, bạn thực sự có thể bắt đầu tận hưởng những gì bạn đang làm và chỉ sống trong khoảnh khắc. So sánh liên tục cướp đi niềm vui và sự hiện diện của chúng ta bởi vì sự tập trung của chúng ta tập trung vào người khác chứ không phải chính chúng ta.
Chúng ta có thể kiểm soát cách chúng ta nói và khen ngợi bản thân, nhưng chúng ta không kiểm soát được việc người khác khen ngợi chúng ta. Thật khó để tránh khỏi bẫy so sánh khi chúng ta nhận được lời khen ngợi từ người khác. Khi chúng ta nhận được lời khen, điều quan trọng là phải nói lời cảm ơn và sau đó nhắc nhở bản thân rằng bạn không tốt hơn người bên cạnh, chỉ vì bạn đã nhận được một lời khen. Một cách tuyệt vời để đưa bạn trở lại trái đất là nghĩ về những người khác giỏi hơn bạn ở chính điểm mà bạn nhận được lời khen. Ví dụ, vì tôi đã được học hành nhiều nên mọi người khen tôi thông minh. Để dập tắt bất kỳ cảm giác vượt trội nào, tôi nghĩ đến tất cả những người trên thế giới thông minh hơn tôi rất nhiều. Điều này không làm cho tôi cảm thấy kém cỏi hơn. Trên thực tế, thực hành này giúp tôi thư giãn. Nó ngăn những lời khen ngợi này đến đầu tôi. Lần tới khi bạn nhận được lời khen ngợi hoặc một lời khen, tôi khuyên bạn nên nhẹ nhàng nhắc nhở bản thân rằng dù thế nào đi nữa, vẫn luôn có những người biết nhiều hơn hoặc giỏi hơn bạn. Trọng tâm phải là làm thế nào tôi có thể tận hưởng những gì tôi đang làm hơn, chứ không phải làm thế nào tôi có thể làm tốt hơn những người khác.
Điều gì sẽ xảy ra nếu công việc hoặc trường học của chúng ta đặt trọng tâm vào thứ hạng hoặc so sánh chúng ta với những người khác? Điều này thực sự là phổ biến — thông qua các loại tiền thưởng, các loại danh hiệu như giáo viên của năm, nhân viên của tháng, v.v. Làm thế nào chúng ta có thể tránh bẫy so sánh khi môi trường của chúng ta buộc phải so sánh chúng ta với những người khác? Chúng ta phải thừa nhận rằng trò chơi so sánh đang được chơi, nhưng chúng ta không nhất thiết phải chơi nó. Cách chúng ta chuẩn bị cho một kỳ thi, buổi biểu diễn hoặc bài thuyết trình không nhất thiết phải thay đổi, nhưng khi chúng ta nhận được kết quả của mình, điều quan trọng là không nên để ý đến vị trí của chúng ta. Hãy nhớ rằng, dành năng lượng cho thứ hạng của chúng ta, hoặc so sánh bản thân với người khác, sẽ lấy đi niềm vui của chính chúng ta. Điều thực sự quan trọng là cố gắng hết sức trong những hoàn cảnh nhất định.
Bạn có thể đang nghĩ rằng việc lựa chọn con đường không quan tâm đến thứ hạng hoặc điểm số sẽ khiến bạn có thành tích kém. Nhưng tôi tin rằng điều ngược lại là đúng. Bạn đã bao giờ nghe đến khái niệm “being in the zone”? Điều này có nghĩa là bạn đang thể hiện sự xuất sắc trong thời điểm này. Trong những tình huống này, nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, việc so sánh không xuất hiện. Chúng ta thực sự nỗ lực hết mình trong cuộc sống khi không so sánh mình với người khác.
Khi không tham gia vào trò chơi so sánh, chúng ta có cơ hội tập trung lại sự chú ý vào bản thân và sống một cuộc sống thể hiện tốt nhất ước mơ và đam mê của mình. Khi chúng ta quyết định không để sự so sánh quyết định cách chúng ta nhìn nhận bản thân, thì cuối cùng, ý kiến của một người duy nhất quan trọng là của chúng ta. Tại đây, chúng ta có thể sống cuộc sống của mình một cách trọn vẹn nhất, từng ngày một.
Nguồn: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/meditation-modern-life/202104/we-do-better-when-we-re-not-comparing-ourselves-others
0828.77.22.33 (Dịch vụ Tham vấn Trị liệu, Đánh giá Tâm Lý) / 0877.16.33.66 (Dịch vụ Hướng nghiệp, Tâm Lý cho Doanh nghiệp & Học đường)
tamlymindcare@gmail.com
