Đại dịch virus corona toàn cầu đã tạo ra một thực tế mới được khắc họa bằng đau thương và mất mát. Đám cưới, buổi hòa nhạc, cuộc họp, kế hoạch du lịch, sự kiện của trường, v.v. đã bị hủy bỏ do virus. Nó đã buộc chúng ta phải gánh chịu cả nỗi đau của cá nhân và tập thể khi đối mặt với một tương lai bất định mà chúng ta không thể kiểm soát được.
Chuyên gia nghiên cứu về đau buồn David Kessler đã chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với Brené Brown cho podcast “Unlocking Us” của cô ấy rằng: “Tất cả chúng ta đang phải đối diện với sự mất mát chung của thế giới mà chúng ta đã biết”
Sự gián đoạn trong các thói quen và nhịp điệu bình thường của cuộc sống hàng ngày góp phần vào cảm giác khó chịu và buồn bã kéo dài mà tất cả chúng ta đang cảm thấy. Chúng ta không chỉ thương tiếc cho sự mất mát của hàng ngàn sinh mạng, mà chúng ta còn thương tiếc cho sự mất mát của cuộc sống bình thường, từ việc nhìn thấy đồng nghiệp của chúng ta đến việc tham gia vào những thói quen đời thường mà trước đây chúng ta coi là điều hiển nhiên.
Bất kỳ loại mất mát nào cũng có thể gây ra đau buồn
Đau buồn thường đi kèm với cái chết, nhưng nó có thể theo sau bất kỳ hình thức mất mát nào. Ví dụ, mọi người thường đau buồn sau khi ly hôn hoặc mất việc. Một số điều tạo nên sự đau buồn của chúng ta trong đại dịch Covid 19 thường bao gồm:
- Mất việc làm
- Lo lắng về tài chính
- Mất sự an toàn
- Lo lắng cho những người thân yêu
- Giãn cách xã hội, cách ly và cảm giác bị cô lập
- Những thay đổi trong thói quen và nhịp sinh hoạt hàng ngày
- Hủy bỏ các kế hoạch và sự kiện đặc biệt
- Xung đột với các thành viên trong gia đình về cách bảo vệ bản thân
- Lo lắng về việc trả tiền thuê nhà, tiền điện nước và các hóa đơn khác
- Nỗi buồn vì đại dịch sẽ ảnh hưởng đến thế giới như thế nào
- Lo sợ cho tương lai
- …
Bạn có thể phải trải qua nỗi đau buồn có thể đoán trước được
Mọi người đang phải vật lộn với sự bất bình thường. Nhưng họ cũng có thể trải qua nỗi đau dự đoán trước, hoặc cảm giác rằng sự mất mát lớn hơn vẫn chưa đến.
Đau buồn trước mất mát là loại đau buồn xảy ra trước khi mất mát, thường xảy ra sau khi một người mắc bệnh hiểm nghèo. Người bệnh, gia đình và bạn bè của họ có thể trải qua một khoảng thời gian đau buồn khi họ chuẩn bị tinh thần cho cái chết không thể tránh khỏi.
Những người đang trải qua loại đau buồn này có thể cảm thấy buồn vì mất mát sắp xảy ra, sợ hãi về những gì sẽ xảy ra, tức giận về hoàn cảnh và cảm giác bị cô lập và cô đơn.
Đau buồn sau cái chết bất ngờ
Ngoài sự đau buồn dự đoán, mọi người cũng có thể đang vật lộn với nỗi đau buồn do cái chết bất ngờ của người thân.
Trong những điều kiện bình thường, chúng ta kết nối với những người khác trong cuộc sống của mình để được hỗ trợ. Chúng ta có thể gặp mặt bạn bè và gia đình để khóc, chia sẻ những kỷ niệm hạnh phúc và dành sự quan tâm, hỗ trợ cho nhau. Đại dịch coronavirus đã tàn phá nhiều nghi thức như thế này.
Việc không thể tham gia vào các hoạt động truyền thống hỗ trợ quá trình đau buồn có thể khiến việc ứng phó trở nên khó khăn hơn nhiều. Bản thân các yếu tố liên quan đến bản chất của virus cũng có thể làm phức tạp thêm những cảm xúc mà con người trải qua. Nếu bạn mất người thân vì COVID-19, bạn có thể trải nghiệm những điều sau:
1/ Cảm giác tội lỗi
Bạn có thể sẽ rất tiếc nuối vì bạn không thể ở bên cạnh để hỗ trợ người thân của mình trong những giây phút cuối cùng của họ. Mặc dù những cảm giác này rất khó khăn, nhưng điều quan trọng cần nhớ là đây không phải tình huống mà bạn có thể kiểm soát.
2/ Thiếu nghi thức đoạn tang
Quá trình đau buồn thường bao gồm một khoảng thời gian nói lời từ biệt sau khi người đó qua đời. Khi đối mặt với một căn bệnh rất dễ lây lan, tang quyến thường không được thực hiện bước quan trọng này.
Cách ly xã hội có nghĩa là bạn bè và gia đình không thể tập trung để tổ chức tang lễ, tưởng niệm hoặc nghi lễ tôn giáo khác. Thay vì một đám tang truyền thống, nhiều gia đình phải đối mặt với một dịch vụ tảo mộ nhỏ với chỉ một nhóm rất nhỏ người đưa tang.
Các thành viên trong gia đình đã tiếp xúc với vi rút có thể bị cách ly và không thể gặp người thân của họ hoặc tham dự lễ mai táng.
Việc không thể dành thời gian cho những người thân yêu có thể khiến việc đối diện với thực tế cái chết trở nên khó khăn hơn.
3/ Mất đi truyền thống
Dù nền tảng tôn giáo hoặc niềm tin của bạn là gì, các nghi lễ và truyền thống diễn ra sau khi chết được thực hiện để tôn vinh người đã khuất và hỗ trợ tinh thần cũng như công cụ cho những người đang đau buồn. Đối với một số người, những truyền thống này có thể mang bản chất tâm linh sâu sắc. Không thể thực hiện những nghi thức cuối cùng này có thể là một nguồn gốc khác của sự đau khổ và mất mát.
4/ Cảm giác cô lập
Một trong những thách thức lớn nhất của đau buồn trong giai đoạn COVID-19 là sự cô lập mà căn bệnh này tạo ra.
Đau buồn có thể là một trải nghiệm cô lập trong những trường hợp bình thường, nhưng giãn cách xã hội và cách ly đã khiến quá trình này trở nên đơn độc hơn. Sự mất mát là lời nhắc nhở về bao nhiêu thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta — và sự mất mát đột ngột và bất ngờ có thể mang lại cảm giác lo lắng và sợ hãi cùng với sự đau buồn đó.
Mọi người không những không thể ở đó để an ủi người khác mà còn buộc phải đau buồn một mình. Thay vì những tiện nghi cơ bản của con người như vòng tay của một người bạn, mọi người bị cắt đứt khỏi các mạng lưới hỗ trợ xã hội đáng tin cậy trong những thời điểm đen tối nhất của họ.
Dấu hiệu của đau buồn
Điều quan trọng cần nhớ rằng đau buồn là một phản ứng bình thường trước sự mất mát. Tất cả chúng ta đều trải qua đau buồn vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Mặc dù chúng ta có thể mong đợi cảm giác sốc, tê liệt, buồn bã, tức giận và lo lắng, nhưng các dấu hiệu có thể ít rõ ràng hơn đối với những người đang trải qua sự đau buồn trước.
Một số dấu hiệu cho thấy bạn có thể đang phải đương đầu với đau buồn vì đại dịch bao gồm:
- Khó tập trung vào các hoạt động thông thường
- Ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn bình thường
- Cảm giác tức giận và cáu kỉnh
- Đau đầu và đau bụng
- Mệt mỏi hoặc năng lượng thấp
- Trải nghiệm lại cảm giác đau buồn trong quá khứ
- Tham gia các hoạt động như ăn, uống hoặc mua sắm trực tuyến để đối phó với lo lắng
- Tránh nghĩ hoặc nói về đại dịch
Tin tốt là mọi người có xu hướng kiên cường khi đối mặt với đau buồn. Một khi cuộc khủng hoảng trước mắt đã trôi qua, mọi người thường có thể đạt đến sự chấp nhận, nơi họ có thể thích nghi và tìm cách đối phó với mất mát của mình.
Cách bạn có thể ứng phó
Bất kể bạn đã trải qua kiểu mất mát nào, điều quan trọng cần nhớ là cảm xúc của bạn là có giá trị và bạn không đơn độc trong điều này. Nếu bạn không chắc chắn về cách quản lý cảm giác đau buồn của mình, có một số điều có thể hữu ích
1/ Thực hành tự chăm sóc
Ngay sau khi mất mát, chăm sóc cho bản thân có vẻ như là một nhiệm vụ lớn. Tập trung vào những điều cơ bản và đảm bảo rằng bạn đang ăn uống, nghỉ ngơi đầy đủ. Đừng tự tạo áp lực cho bản thân để duy trì sự bình thường khi đối mặt với khủng hoảng.
2/ Cho bản thân thời gian
Cho bản thân thời gian để cảm nhận mà không cần vội vàng trong quá trình này cho phép bạn vượt qua nỗi đau mất mát. Để đạt được sự chấp nhận cần thời gian, nhưng làm như vậy bạn có thể thừa nhận rằng người thân yêu của bạn không còn ở đây về mặt thể xác nữa, nhưng bạn sẽ luôn có những kỷ niệm, niềm vui và tình yêu mà bạn đã chia sẻ với người đó.
3/ Hãy nhớ rằng cảm xúc của bạn là phù hợp
Không có cách nào đúng hay sai để cảm nhận sau khi bạn mất một người nào đó. Sự bàng hoàng và không tin sau một cái chết bất ngờ thường kéo theo cảm giác tê tái. Cảm giác tức giận, hối tiếc, buồn bã và trầm uất cũng rất phổ biến. Thực tế là bạn không có mặt trong cái chết có thể làm tăng thêm cảm giác không thực tế.
Trong một thế giới dường như bị đảo lộn, bạn có thể không trải qua nỗi đau buồn giống như cách bạn có thể gặp trong những trường hợp bình thường. Cố gắng nhớ rằng đau buồn là của cá nhân và mọi người trải qua nó theo cách khác nhau.
Các giai đoạn đau buồn quen thuộc do Elisabeth Kubler-Ross và David Kessler vạch ra không phải là một quá trình tuyến tính. Mặc dù có thể hữu ích khi hiểu các giai đoạn khác nhau của đau buồn, nhưng điều quan trọng cần nhớ là những cảm xúc này không nhất thiết phải tuân theo một dòng thời gian tuần tự. Bạn có thể quay đi quay lại giữa các giai đoạn này trong suốt quá trình đau buồn.
Điều quan trọng là hãy cho bản thân một chút thời gian để vượt qua những cảm xúc này theo tốc độ của riêng bạn. Cần có thời gian để hòa nhập sự mất mát này vào cuộc sống của bạn, nhưng điều này đặc biệt đúng khi các thói quen hàng ngày bình thường của bạn bị gián đoạn.
Ngay cả khi bản thân bạn chưa trải qua một cái chết liên quan đến đại dịch, đừng gạt bỏ những gì bạn đang cảm thấy. Điều quan trọng là không tham gia vào việc so sánh những sự mất mát với nhau. Bạn có thể không mất người thân, nhưng các chuyên gia như David Kessler nhấn mạnh rằng những mất mát bạn đang trải qua hiện tại là hợp lệ và chính đáng. Bạn đã trải qua mất mát và bạn có quyền đau buồn và cảm nhận những cảm xúc đó.
4/ Kết nối với gia đình và bạn bè
Căn bệnh cũng đã hủy hoại mạng lưới hỗ trợ đau buồn bình thường mà mọi người dựa vào sau khi mất mát. Hướng dẫn của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) không khuyến khích bất kỳ sự kiện nào có 10 người trở lên — kể cả đám tang.
Mặc dù bạn có thể muốn “đóng cửa” với mọi người giữa lúc bạn đang đau buồn, nhưng điều quan trọng là bạn phải kết nối Tìm cách để tưởng nhớ những gì bạn đã mất. Nếu bạn đã mất một ai đó, hãy viết một bức thư về cuộc sống của người thân của bạn và tác động của họ đối với bạn.
Yêu cầu bạn bè và các thành viên trong gia đình cũng chia sẻ những kỷ niệm và kinh nghiệm của họ. Không ai phải trải qua đau buồn một mình. Mặc dù bạn có thể không tập hợp được với những người khác để được hỗ trợ, nhưng bạn có thể kết nối ảo thông qua Facetime hoặc Zoom.
COVID-19 có thể cướp đi sự hiện diện vật chất của những người thân yêu khi bạn đau buồn, nhưng bạn vẫn có thể duy trì mối liên hệ tình cảm với những người sẽ hỗ trợ bạn trong thời gian này.
5/ Tìm hỗ trợ
Nếu bạn đang phải vật lộn để đối phó với cảm giác đau buồn, nói chuyện với một chuyên gia sức khỏe tâm thần có thể hữu ích. Nhiều nhà trị liệu hiện đang cung cấp các lựa chọn trị liệu trực tuyến để tuân theo các khuyến nghị về giãn cách của CDC. Nếu bạn đã gặp nhà trị liệu trước đây, hãy nói chuyện với họ về việc chuyển sang làm việc trực tuyến do đại dịch coronavirus.
Điều đặc biệt quan trọng là liên hệ với chuyên gia nếu bạn gặp khó khăn trong việc ứng phó. Bạn có thể đang trải qua những gì được gọi là đau buồn phức tạp. Tình trạng này xảy ra ở khoảng 7% những người đang đau buồn và được đánh dấu bằng việc không thể nghĩ được gì ngoài sự mất mát, tránh né quá mức mọi lời nhắc nhở, hoặc thậm chí có ý định tự tử hoặc tự làm hại bản thân.
6/ Khám phá các kỹ thuật ứng phó
Ngay cả khi bạn không thể gặp chuyên gia để nói về nỗi đau, bạn vẫn có thể tự mình thực hành các chiến lược ứng phó. Chánh niệm, viết nhật ký, tưởng tượng và thiền định có thể hữu ích để kiểm soát một số cảm xúc lo lắng, căng thẳng và tức giận mà bạn có thể đang cảm thấy.
Viết về những trải nghiệm của bạn khi đại dịch bùng phát cũng có thể hữu ích. Một số nỗi buồn và lo lắng mà bạn có thể cảm thấy là do những mất mát có vẻ mơ hồ hoặc quá lớn để nghĩ đến. Đưa ra tiếng nói cho trải nghiệm của bạn bằng cách viết về những gì đang xảy ra trong cuộc sống của bạn, những điều bạn đã quan sát, thế giới đã thay đổi như thế nào và cảm nhận của bạn về những sự kiện đó có thể hữu ích.
Viết về những gì đã xảy ra, nhưng cũng lưu ý cách bạn đang quản lý tình huống. Chú ý đến những nỗ lực và điểm mạnh của bạn có thể giúp bạn cảm thấy kiên cường và có khả năng hơn khi đối mặt với những biến động tình cảm.
7/ Cập nhập với những người khác
Mặc dù các cuộc họp ảo không bao giờ có thể thay thế hỗ trợ trong cuộc sống thực, nhưng các cuộc gọi điện thoại và tin nhắn văn bản thường xuyên có thể giúp thu hẹp khoảng cách. Nếu bạn đang đau buồn, hãy tạo thói quen kết nối với những người thân yêu của bạn mỗi ngày. Nếu bạn muốn cung cấp hỗ trợ cho người đã trải qua mất mát, hãy nhớ liên hệ theo cách bạn có thể.
Tin nhắn văn bản có thể là một cách tuyệt vời để cập nhập và cho người đó biết bạn đang nghĩ về họ, nhưng một cuộc gọi điện thoại có thể giúp cung cấp một kết nối cá nhân hơn nữa. Cố gắng lắng nghe mà không phán xét hay chỉ trích.
Bạn cũng có thể giúp hỗ trợ những người khác bằng cách đề nghị gọi điện thoại cho họ, gửi gói dịch vụ chăm sóc, để các bữa ăn đã chuẩn bị sẵn trước cửa nhà hoặc đi mua hàng tạp hóa.
Các nhóm hỗ trợ trực tuyến có thể giúp lấp đầy khoảng trống cho những người bị cách ly hoặc đơn độc do giãn cách xã hội, nhưng điều quan trọng là phải thận trọng. Nghiên cứu cho thấy rằng mặc dù những nhóm như vậy đôi khi có thể hữu ích, nhưng khá phổ biến là mọi người bị choáng ngợp bởi quá nhiều thông tin hoặc thậm chí đau khổ bởi cảm xúc của người khác.
8/ Điều này có ý nghĩa gì đối với bạn?
Đau buồn là một phản ứng bình thường trước sự mất mát, nhưng đại dịch COVID-19 đã làm đảo lộn nhiều khía cạnh của quá trình đau buồn thông thường. Ngay cả khi bạn chưa trải qua mất mát trực tiếp, đừng cho rằng những gì bạn đang cảm thấy không phải là đau buồn.
Cho dù bạn đang đương đầu với tình trạng mất việc làm, bất ổn tài chính, cô đơn hay cảm giác lo lắng chung về coronavirus, thì sự biến động về cảm xúc do coronavirus gây ra có thể gây ra cảm giác đau buồn và mất mát. Cách bạn đối phó với những gì bạn đang cảm thấy có thể phụ thuộc vào nhiều yếu tố bao gồm khả năng phục hồi tổng thể và hệ thống hỗ trợ xã hội của bạn.
Hãy cho phép bản thân được thương tiếc và đối xử tử tế với bản thân và những người khác trong thời gian khó khăn này.
Nguồn: https://www.verywellmind.com/understanding-grief-in-the-age-of-the-covid-19-pandemic-4801931
————–
(***) Bản quyền bài dịch thuộc về Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả (nếu có) và nguồn là “Nguồn: Tham vấn trị liệu Tâm lý MindCare”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
——-
Hãy liên hệ với chúng tôi bất cứ khi nào bạn cần được hỗ trợ:
☎️ 0828.77.22.33 (Dịch vụ Tham vấn Trị liệu, Đánh giá Tâm Lý) / 0877.16.33.66 (Dịch vụ Hướng nghiệp, Tâm Lý cho Doanh nghiệp & Học đường)
📧 tamlymindcare@gmail.com
📲 https://mindcare.vn/
